Categorie: filosofie
Briljante chaos
Thijs Kleinpaste
Thijs Kleinpaste

De egel en de vos is Isaiah Berlin ten voeten uit, in metaforen waar halve en hele werelden achter schuilgaan, ziet Thijs Kleinpaste. Zoals in veel van Berlins werk, is de auteur zelf aanwezig in zijn studie naar Tolstoj — in lange, barokke zinnen die de lezer desalniettemin meevoeren in hun bedwelmende cadans.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
De maat der natuur: over morele ordes en naturalistische drogredeneringen
Beate Roessler
Beate Roessler

De coronapandemie als ultieme wraak van de natuur op de mens die haar orde heeft verstoord, een krachtige metafoor. Om de morele orde te bevestigen, redeneren mensen vaak vanuit het ‘onnatuurlijke’, leest Beate Roessler in Lorraine Dastons Tegen de natuur in. Rijst de vraag: wat is dan eigenlijk normativiteit, en waar komt die vandaan?
Lees verder
Een vergeten leven? De Beauvoir en schrijven als de creatie van het zelf
Liesbeth Schoonheim
Liesbeth Schoonheim

In menig autobiografisch werk creëerde Simone de Beauvoir ‘Simone de Beauvoir’. Tonen haar private dagboeken de mens achter de persona? Of is zo’n vermeende authenticiteit illusoir? Liesbeth Schoonheim leest de nieuwe biografie over de Franse filosoof, die de ruimte tussen haar publieke en private schrijven verkent.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
We zijn allemaal vrouwelijk
Persis Bekkering
Persis Bekkering

Volgens Andrea Long Chu is iedereen vrouw. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? Persis Bekkering bespreekt Chu’s controversiële boek Females, een fascinerend betoog over vrouwelijkheid, verlangen en politiek, dat leidt tot de implosie van een categorie.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Bewustzijn en het brein
Jesse Geerts
Jesse Geerts

Wie dit leest, is bewust, zoveel is zeker. Maar wat is dat ongrijpbare ‘bewustzijn’ toch, en hoe ontstaat het in onze hersenen? Jesse Geerts bespreekt twee boeken van wetenschappers die een tipje van de sluier proberen te lichten, elk op een volstrekt eigen manier.
Lees verder
Vereniging vs versplintering in Thijs Lijsters Verenigt u!
Niels Springveld
Niels Springveld

Hoe komen we vandaag de dag in opstand tegen uitbuiting? Thijs Lijster ging te rade bij Marx en Engels’ Het communistisch manifest en liet zich inspireren voor een pamflet. Helaas is Lijster nu eens niet marxistisch genoeg, dan weer te marxistisch, meent Niels Springveld. Hoe ouderwetse kapitalismekritiek kan worden verenigd met uitsluitingsmechanismen als racisme en seksisme – de uitdaging van links – blijft onduidelijk.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Wij meisjes op het strand: een andere kijk op nostalgie
Maarten De Pourcq
Maarten De Pourcq

Odysseus en Penelope, de visser en de vissersvrouw; nostalgie kent twee kanten. Maarten De Pourcq toont hoe het minder bevoorrechte perspectief, het secundaire, symbool staat voor een modern levensgevoel van verlangen en ontworteling. Dit stuk stond op de longlist van de Joost Zwagerman Essayprijs 2019, een prijs bedoeld om nieuw essayerend talent voor het voetlicht te brengen.
Lees verder
Niet spreken over dieren, maar mét
Adelheid van Luipen
Adelheid van Luipen

Wat als de ganzen van Schiphol niet gewoon maar wat onhandig gakken? Wat als ze wel degelijk met ons communiceren en ons bovendien een politieke boodschap te verstaan geven? Rechtsfilosoof Adelheid van Luipen onderzoekt de ‘interspecifieke democratie’ die Eva Meijer beschrijft in When Animals Speak.
Lees verder
Seks is saai
Marli Huijer
Marli Huijer

Hoogleraar filosofie en Foucaultkenner Marli Huijer verkent aan de hand van diens postume De bekentenissen van het vlees de geschiedenis van het zelfonderzoek – vanzelf ook een disciplinering van het zelf aan de hand van de geldende maar steeds veranderende norm.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Seks, waarheid en pastorale macht. Een blik in het atelier van Bekentenissen van het vlees
Antoon Braeckman
Antoon Braeckman

Deze maand verscheen Bekentenissen van het vlees, het langverwachte vierde deel van Foucaults Geschiedenis van de seksualiteit. We vroegen vier kenners om het boek te lezen, elk vanuit hun eigen expertise. Wat voegt dit deel over de vroegchristelijke tijd toe aan Foucaults analyses van spreken en denken over seksualiteit? Hoogleraar filosofie en Foucaultkenner Antoon Braeckman ontwart de complexe ontstaansgeschiedenis van het boek. Dat blijkt nog niet eenvoudig.
Op 26 februari organiseert dNBg in samenwerking met Spui25 en Boom Uitgevers een programma rond de verschijning van Bekentenissen van het vlees, met o.a. Marli Huijer en vertaler Jeanne Holierhoek. Toegang is gratis.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids