Categorie: geschiedenis
Haber, Heisenberg, Grothendieck, en hoe we de wereld niet begrijpen
Jeanine Daems
Jeanine Daems

Benjamín Labatuts roman Het blinde licht geeft handen en voeten aan de wetenschappelijke ontwikkelingen van de twintigste eeuw. Uitvindingen van grote wetenschappers als Frits Haber hebben immers twee kanten: ze brachten de mensheid zowel vooruit als dichter bij de afgrond. Jeanine Daems schrijft over de fictieve insteek van Labatuts en bespreekt de onmetelijke gevolgen van een vaak onbegrijpelijke wetenschap.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Achter de vechtlust, ideologische precisie
Rob Hartmans
Rob Hartmans

De meeste boeken over de Spaanse Burgeroorlog zijn politiek gekleurd. In De oorlog tegemoet, over de Nederlandse mannen die tegen het fascisme streden, kiezen Lodewijk Petram em Samuël Kruizinga voor een nuchterdere aanpak, constateert Rob Hartmans. Petram en Kruizinga doen een beroep op de actualiteit door verbanden te leggen tussen hedendaagse Syriëgangers en de Spanjestrijders van toen.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Oorlog tegen slavernij in de achttiende-eeuwse Caraïben
René Kooiker
René Kooiker

De aandacht voor het Europese en Nederlandse slavernijverleden beperkt zich vaak tot abstracte discussies waarin het leven van tot slaaf gemaakten nauwelijks een rol speelt. René Kooiker leest twee boeken die twee beroemde ‘slavenopstanden’ in een ander daglicht stellen. Wat als we opstand zien als een oorlogsdaad?
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Van wensdenken naar waarheid, en weer terug: het gospel van Jezus’ vrouw
Lieke Wijnia
Lieke Wijnia

In Veritas speurt de lezer mee naar de herkomst en echtheid van het beruchte papyrusfragment 'the Gospel of Jezus'. Het levert een interessante blik achter de schermen van zowel het academische als het journalistieke bedrijf, schrijft Lieke Wijnia. Daarbij maakt auteur en onderzoeksjournalist Ariel Sabar zelf ook vieze handen, al zijn claims ten spijt.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Een galmend verleden
Emma Lesuis
Emma Lesuis

Met De Smeekbede geeft Lianne Damen erkenning aan de doortastendheid van tot slaaf gemaakten en krijgt protagonist Déde de stem die ze verdient, schrijft Emma Lesuis. Maar ook de auteur van deze roman staat niet los van de historische context — wordt Dédés identiteit niet opnieuw afgepakt door een witte Nederlander?
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Decamerone: verhalen op het breukvlak van twee tijdperken
Cyrille Offermans
Cyrille Offermans

Lange tijd werd Boccaccios Decamarone gezien als platvloers, frivool en respectievelijk scabreus amusement. Maar, reflecteert Cyrille Offermans, laat daar geen misverstand over bestaan: het is een meesterwerk. Zijn beschrijving van het Italiaanse stadsleven in tijden van ziekte is bijzonder precies en actueel. De 'pestilentie' kent geen hiërarchie en de belangrijkste vraag die zij net als andere plagen uiteindelijk oproept is hoe te leven in weerwil ervan.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Curve en catharsis: statistiek als nieuw nationalisme
NL-Lab
NL-Lab

Onder druk van het coronavirus ontstaat in Nederland een nieuw soort nationalisme: de statistische gevoelsgemeenschap. We herkennen onszelf in curves, statistieken en grafieken. Jan Frans van Dijkhuizen, Marieke Hendriksen, Inger Leemans, Geertje Mak en Joris Oddens van Onderzoeksgroep NL-Lab laten hiervan de geschiedenis zien, en de onvoorziene, onwelkome gevolgen (met medewerking van Ineke van Gelder, Manon Parry en Melvin Wevers).
Lees verder
Wat voor democratie? Tegencultuur en persvrijheid in het moderne Spanje
Maxim Rigaux
Maxim Rigaux

De omvorming van Spanje tot democratische rechtsstaat verliep niet zonder horten of stoten. Maar ook vandaag de dag zijn die democratische beginselen nog altijd in het gedrang, leest Maxim Rigaux in twee boeken die voor de nodige ophef zorgden in Spanje.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Femma, Auschwitz en de rol van Calmeyer: een polemiek
Els van Diggele, H.U. Jessurun d’Oliveira, Hans Knoops en Johannes Max van Ophuijsen
Els van Diggele, H.U. Jessurun d’Oliveira, Hans Knoops en Johannes Max van Ophuijsen

Onlangs betoogde Hans Ulrich Jessurun d'Oliveira in de Nederlandse Boekengids dat Els van Diggele's Het raadsel van Femma de rol van Hans Calmeyer tijdens de bezetting te eenduidig optekent. Calmeyer was voor de bezetter verantwoordelijk voor het determineren van Joodse afkomst bij twijfelgevallen, en daarmee direct betrokken bij het lot van de betrokkenen. Maar hoe zijn betrokkenheid te kenschetsen: was die te goeder trouw of toch niet? Van Diggele en twee nauw betrokkenen bij de controverse rond het geplande Osnabrückse eerbetoon aan Calmeyer reageren.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Valkuilen van de paleoantropologie
Jelle Reumer
Jelle Reumer

Als er nieuwe fossielen van een mensachtige worden gevonden, is dat vaak groot nieuws. Maar worden er aan zo’n vondst niet te grote conclusies verbonden? vraagt bioloog Jelle Reumer zich af.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids