Categorie: politiek & bestuur
Commons tegen kapitalisme
Thijs Lijster
Thijs Lijster

Oorspronkelijk waren de ‘commons’ (‘meenten’) gemeenschappelijk beheerde graaslanden, bossen, watervoorzieningen en visgronden. Tegenwoordig omvat het begrip ook de kennis, cultuur en informatie die we met elkaar delen, met name in de digitale sfeer. De commons zijn een cruciaal emancipatoir begrip voor hedendaags links, schrijft filosoof Thijs Lijster. Maar te vaak worden de meenten tegenover de staat gezet, terwijl de meenten de staat net zozeer nodig hebben als andersom.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
De beloftes en valkuilen van gelote burgerraden
René Koekkoek
René Koekkoek

Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
De zomer dat we Wit-Rusland leerden kennen (dankzij de literatuur)
Franka Hummels
Franka Hummels

In Wit-Rusland drukt dictator Aleksandr Loekasjenko demonstraties tegen zijn bewind gewelddadig de kop in. Die repressie stelt geëngageerde Wit-Russische schrijvers, met als bekendste voorbeeld Nobelprijswinnaar Svetlana Alexijevitsj, voor een dilemma: spreek je jezelf uit, of slik je je stem in? Journalist en Wit-Ruslandkenner Franka Hummels bespreekt de precaire positie waarin Alexijevitsj en andere schrijvers zich in bevinden in hun poging om zich te verzetten.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Achter de vechtlust, ideologische precisie
Rob Hartmans
Rob Hartmans

De meeste boeken over de Spaanse Burgeroorlog zijn politiek gekleurd. In De oorlog tegemoet, over de Nederlandse mannen die tegen het fascisme streden, kiezen Lodewijk Petram em Samuël Kruizinga voor een nuchterdere aanpak, constateert Rob Hartmans. Petram en Kruizinga doen een beroep op de actualiteit door verbanden te leggen tussen hedendaagse Syriëgangers en de Spanjestrijders van toen.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Syrië, land van duivelse dilemma’s
Nikolaos van Dam
Nikolaos van Dam

Vanuit het Four Seasons Hotel in Damascus — ook wel ‘de hemel aan de rand van de hel’ — schreef Fernande van Tets een zeldzame en gedetailleerde beschrijving van het Syrische burgerlijk leven onder een schrikbewind. Die oorlog is misschien wel een van de best (digitaal) gedocumenteerde strijdtonelen die de wereld ooit gekend heeft, maar de kleine verhalen die het grotere verhaal illustreren ontbreken veelal. Het werk van Van Tets, schrijft gewezen topdiplomaat Nikolaos van Dam, vult die leemte op overtuigende wijze.
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Conservatisme in Amerika: van Reagan naar Trump
Ronald Havenaar
Ronald Havenaar

Onder Reagan beleefde het Amerikaanse conservatisme een wederopstanding die tot de dag van vandaag voortduurt. Of zit het anders? Want hoewel Trump het uitvloeisel was van die opleving, was zijn beleid vaak strijdig met de reagonomics van de jaren '80 en het neoconservatieve beleid erna. Ronald Havenaar beschouwt de politieke nalatenschap en ontwikkeling van veertig jaar conservatief gedachtengoed en -beleid in de Verenigde Staten en vraagt: vormt het trumpisme een voortzetting of een breuk met het conservatieve verleden?
Beste lezer,
de Nederlandse Boekengids is een geheel zelfstandig tijdschrift en is volledig afhankelijk van abonnees en adverteerders. Als u nu een abonnement neemt, is niet alleen deze bijdrage al meteen te lezen, maar bovendien al onze eerdere stukken en nummers. Sluit hier uw abonnement af.
Met boekengroet,
de redactie van de Nederlandse Boekengids
Hamlet in de politiek: authenticiteit en twijfel als strategie
Thijs Kleinpaste
Thijs Kleinpaste

Hans van Mierlo leek soms populairder op links dan binnen zijn eigen partij. Echt opmerkelijk is dat niet, schrijft Thijs Kleinpaste. Als Hans van Mierlo al een politiek leider was, dan een volstrekt atypische. Ogenschijnlijk weinig geïnteresseerd in de eigen partijbelangen, was de D66-leider meer beschouwer dan deelnemer van het politieke spel dat hij zo scherp overzag – vaak tot ergernis van zijn collega’s. (Deze bespreking is onderdeel van het tweeluik ‘Hubert Smeets’ Van Mierlo: de man en de politicus’. Lees hier de bespreking van Daniël Boomsma.)
De ontheemde erfenis van een burgerlijk revolutionair
Daniël Boomsma
Daniël Boomsma

De Hans van Mierlo zoals we die ontmoeten in Hubert Smeets’ recent verschenen biografie is zowel een exponent van de culturele omslag van de jaren 60 als autonoom democratisch hervormer. Als geen ander bracht Van Mierlo het partijpolitieke landschap in beweging door verfrissend achteloos de vanzelfsprekendheid ervan te bevragen. Van die erfenis lijkt weinig over in het D66 van 2021, schrijft Daniël Boomsma. (Deze bespreking is onderdeel van het tweeluik ‘Hubert Smeets’ Van Mierlo: de man en de politicus’. Lees hier de bespreking van Thijs Kleinpaste.)
De betekenis van Mark Rutte
Jouke Huijzer
Jouke Huijzer

Kritiek op zijn beleid heeft zelden repercussies voor de positie van Mark Rutte zelf. Dat blijkt andermaal na het geregisseerde aftreden van Rutte III, nu de demissionair premier met overweldigende dominantie in de peilingen alweer in de startblokken staat voor Rutte IV, schrijft Jouke Huijzer. Of zal de aanzwellende kritiek op de Rutte-doctrine van bestuurlijke verhulling, in belangrijke mate verantwoordelijk voor het voortduren en de escalatie van de toeslagenaffaire, zijn achilleshiel blijken?