Lof van de illogica. Over De God Denkbaar Denkbaar de God van Willem Frederik Hermans
🖋 Anneke Brassinga

‘Schrijvers over schrijvers’, de titel van een reeks waarin Nederlandse literair auteurs schrijven over een volgens hen Heel Goed Nederlands Boek. Anneke Brassinga herlas De God Denkbaar Denkbaar de God van Willem Frederik Hermans en moest opnieuw schaterlachen om deze betoverende lofzang op de illogica.
Lees verder →

Grensoverschrijdend moederschap: literaire roadmaps van liefde en verlies
🖋 Ilse Lazaroms

Geschiedenissen van moederschap, van liefde en verlies, daarover spreken archieven niet. Ilse Lazaroms onderzoekt die onbekende verhalen in de literatuur, de plek waar talloze verloren moeders en kinderen ten langen leste een stem krijgen.


Lees verder →

Het scharnier van de eer
🖋 Arjan Post

Hebben alle mannen in wezen moeite met opklimmende vrouwen? Arjan Post onderzoekt in zijn bespreking van Abram de Swaans Tegen de vrouwen het wereldwijde identitaire en religieuze verzet tegen vrouwenemancipatie – en of dat weerwerk per definitie hetzelfde is als vrouwenhaat.


Lees verder →

Bibliomemoires: van beroemde auteurs en de dingen die niet voorbij gaan
🖋 Christien Franken

Literatuurwetenschap over Grote Auteurs kan behoorlijk saai en onpersoonlijk zijn. Daarom is er de bibliomemoire, een genre waarin, vaak onbeschaamd en op persoonlijke wijze, de liefde betuigd wordt aan grote schrijvers en hun werk. Christien Franken las er vier en vroeg zich af of ze erin slagen iets toe te voegen aan wat we al weten over D.H. Lawrence, Jane Austen, Katherine Mansfield en George Eliot.


Lees verder →

‘Het Internet’, in real life-fetisjisme en Søren Kierkegaard
🖋 Patricia de Vries

Het internet is niet alleen alomtegenwoordig, ook boezemt het ons steeds meer angst in: zijn onze data wel veilig, en kunnen we nog wel zonder onze smartphone? Patricia de Vries gaat online met Søren Kierkegaard, de angstfilosoof par excellence, en laat zien dat we de invloed van het internet pas kunnen begrijpen als we het als deel van onze werkelijkheid beschouwen.


Lees verder →

Ter verdediging van de boekbespreking
🖋 David Beer

David Beer houdt een vurig pleidooi voor de boekbespreking. Lezen is denken in gemeenschap, en de boekbespreking is daar zowel een fundamenteel onderdeel als de bestendiging van. Door boeken te bespreken kunnen uit de lezersgemeenschap nieuwe ideeën ontstaan, waardoor de boekbespreking onmisbaar is voor zowel wetenschap als samenleving.


Lees verder →

Het hoogtepunt van het Nederlandse welvaartskapitalisme: J.C. van Markens Delftse arbeidersparadijs
🖋 Erik de Gier

Van bedrijven verwachten we dat ze rekening houden met het klimaat, goed zorgen voor hun personeel en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat deze eisen een veel meer alomvattende voorgeschiedenis kennen in het zogenaamde welvaartskapitalisme wordt vaak achterwege gelaten. Erik de Gier bespreekt het belangrijkste Nederlandse voorbeeld van welvaartskapitalisme en vindt daar lessen voor de toekomst.


Lees verder →

Een filosoof aan de wandel: onderzoek naar het alledaagse
🖋 Jan Willem Duyvendak

Zijn de dingen die we ‘gewoon’ vinden wel zo gewoon, hoe kunnen we het alledaagse filosofisch bevragen, en wat hebben we daar eigenlijk aan? Jan Willem Duyvendak bespreekt Thuis. Filosofische verkenningen van het alledaagse van Pieter Hoexum en onderzoekt wat er zo gewoon en tegelijkertijd zo bijzonder is aan thuisgevoel.


Lees verder →

Foeteraar in de vrolijke tram: over het oeuvre van Arie Storm
🖋 Herman Stevens

Arie Storm mag dan bekend (en berucht) zijn vanwege zijn vaak genadeloze recensies van Nederlandse romans, in eerste instantie is hij zelf romanschrijver. In zijn nieuwste boek, een essaybundel getiteld Het horrortheater van de Nederlandse literatuur, krijgt een aantal medeauteurs er weer flink van langs. Toch is collega’s affakkelen niet de hoofdmoot van dat boek, aldus Herman Stevens. Stevens leest Horrortheater in het verlengde van Storms romans en legt verrassende verbanden, die ons doen inzien wat voor een (tijdsgeest)gevoelig romancier Storm is.


Lees verder →

Ik voel jouw pijn (niet): emoties in de geschiedenis
🖋 Addie Schulte

‘Emoties uiten is voor kleuters en middeleeuwers, beheersing is een teken van volwassenheid en beschaving’ – emoties hebben ook binnen de historische wetenschap lang een ondergeschikte rol gehad. Maar dat is snel aan het veranderen. Addie Schulte duikt in een reeks nieuwe titels om de geschiedschrijving van emoties op waarde te schatten.


Lees verder →

De gehoorzame dochter: over het libretto
🖋 Sabine Lichtenstein

Wat is belangrijker bij het ervaren van een opera – de woorden of de muziek? Het klinkt als een simpele vraag, maar muziekwetenschapper Sabine Lichtenstein laat aan de hand van de veelbewogen operageschiedenis zien dat het een rijk en eeuwenoud probleem is, dat aan de wieg staat van het gehele genre – en waar het laatste woord nog niet over gesproken is.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

Inzien hoe anderen je zien: vrouwen in de Nederlandse literatuur
🖋 Jesse van Amelsvoort

De literatuur was lange tijd een mannenwereld. Inmiddels is daar wel verandering in gekomen, hoewel schrijvende vrouwen nog steeds vaak langs de mannenlat worden gelegd. Om een eigen plek in de publieke ruimte die de literatuur is te bemachtigen, moeten vrouwen daarom meer doen dan simpelweg hun pen trekken en hun stem laten horen. Wat dat ‘meer’ kan zijn, laat Jesse van Amelsvoort zien in zijn bespreking van recent werk van Bregje Hofstede, Simone Atangana Bekono, Radna Fabias en Hannah van Binsbergen.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

Zwampgas en godenpekel: geweld en vrijheid in Over de gekte van een vrouw
🖋 Persis Bekkering

‘Schrijvers over schrijvers’, de titel van een reeks waarin Nederlandse literair auteurs schrijven over een volgens hen Heel Goed Nederlands Boek. Persis Bekkering bespreekt Astrid Roemers Over de gekte van een vrouw, waar ze als tiener niet veel van begreep. Niet vreemd, vindt ze nu: de roman is niet alleen experimenteel, maar heeft ook een intersectionele lezing nodig.


Lees verder →

Is iedereen al feminist? Over de politieke onmacht van popfeminisme
🖋 Annelot Prins

‘Nooit eerder was feminisme zo cool, grappig, en toegankelijk.’ Ongevaarlijk is dat niet, toont Annelot Prins. In hedendaagse claims op een feministisch discours wordt feminisme niet zelden van haar radicaal progressieve potentieel ontdaan.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

Is Schopenhauer het allerbeste voedsel?
🖋 Arnold Heumakers

Van klimaatcatastrofe tot de ondergang van de westerse beschaving: een pessimistische blik op de toekomst lijkt vandaag hoogtij te vieren. Meanderend langs Schopenhauer, Houellebecq en een aantal recente boektitels over doemdenken legt Arnold Heumakers de waarde van pessimisme op de weegschaal.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

Fanon: gevangen in de witte blik
🖋 Grâce Ndjako

Na controverses rondom de Nederlandstalige uitgaven van Margo Jefferson, Colson Whitehead en James Baldwin, werd in de vertaling van Frantz Fanons Zwarte huid, witte maskers het n-woord gebruikt als equivalent voor het Franse nègre. Grâce Ndjako maakt inzichtelijk waarom de vertaling onvoldoende rekenschap geeft van Fanons inzet en project. Zij laat zien dat vertalers van kleur, zwarte denkers en activisten onmisbaar zijn om tot een waardevolle vertaling te komen.


Lees verder →

In de geest van Julien Benda: de intellectueel als straatvechter
🖋 Jouke Huijzer

De vertaling van cultuurpessimistische klassiekers kan niet los worden gezien van de opkomst van nieuwrechts. Jouke Huijzer betoogt dat Julien Benda’s Het verraad van de intellectuelen binnen dat genre een unieke plaats inneemt, omdat het ‘intellectuelen’ vooral aanspoort zich te verzetten tegen de gevaren van nationalisme en verrechtsing.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

Een plaats voor de herinnering: in memoriam Daša Drndić
🖋 Guido Snel

‘Misschien zou het beter zijn als ik een paar van mijn eigen doden hier in de buurt had, ook al waren die tot stof vergaan. Wat als ik hier sterf?’ De levende herinneringen van een migrant, een stad, een heel continent komen samen in de boeken van Daša Drndić (1946, Zagreb), ten onrechte relatief onbekend in Nederland. Guido Snel gedenkt de vorig jaar overleden schrijfster.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

Een tempo dat de mens past: literair wandelen op achttiende-eeuws Texel
🖋 Cosette Molijn

Pieter Kikkert – naast boekhouder onder meer etser en schrijver – liet een romantische beschrijving na van een wandeling die hij in de zomer van 1791 op Texel maakte. Zijn tijdgenoten raadde hij aan hetzelfde te doen: wandelen, in plaats van je gejaagd voort te laten trekken in een rammelende koets. Cosette Molijn bespreekt Eiland in de nevel. Romantische omzwervingen van Pieter Kikkert, de eerste wandelaar op Texel in 1791, de geschiedenis die Lodewijk Dros over Kikkerts wereld schreef.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

‘Talking shit in skinny columns’, een gesprek met Eileen Myles
🖋 Dagmar Bosma en Tessel Veneboer

Eileen Myles zou als queer dichter uit een arbeidersgezin nooit als ‘echte’ Amerikaan worden gezien. Reden genoeg om zich in 1991 bij wijze van performance kandidaat te stellen voor het presidentschap. Inmiddels is Myles zo beroemd dat er een personage uit de populaire HBO-serie Transparent op hen werd gebaseerd. Dagmar Bosma en Tessel Veneboer spraken met de experimentele schrijver over de poëzie van het alledaagse, proza dat zich aan alle conventies onttrekt en over de politiek die daarin nooit ver weg is.

* Verder lezen én de Boekengids steunen? Word nu abonnee. (Al abonnee? Log dan eerst even in.)

Lees meer uit de Nederlandse Boekengids