2020#2 (april / mei)

Politiek & Maatschappij

landbouw/visserij

Boze of blije boeren: wat maakt het verschil?

door Jolanda van Benthem

In Nieuw Boeren portretteert Kees Kooman boerenfamilies die over zijn gegaan op duurzame landbouw. Deze boeren vervullen – als het aan minister Carola Schouten ligt – met hun bedrijf een voortrekkersrol. Inderdaad maken hun verhalen duidelijk hoe de landbouw in Nederland er anno 2030 uit zou kunnen zien. Maar één vraag blijft, aldus Jolanda van Benthem: hoe zorgen we dat andere boeren ook mee willen doen?
cultuurkritiek

Een hoopvolle worsteling: over Pete Wu’s «De bananengeneratie»

door Joost Vormeer

Chinese Nederlanders staan bekend als een modelminderheid: probleemloos geïntegreerd en succesvol. Maar daar valt wel wat op aan te merken, vindt journalist Pete Wu. Hij groeide als kind van Chinese ouders op tussen twee culturen, kreeg te maken met alledaags racisme en zag zichzelf nauwelijks gerepresenteerd in de media. Joost Vormeer bespreekt zijn boek De bananengeneratie, waarin Wu samen met generatiegenoten onderzoekt wat het betekent om een Chinese Nederlander te zijn.
geopolitiek

De ‘China-strategie’, een (her)ontdekking

door René Cuperus

Europa ontwaakt uit haar geopolitieke winterslaap en land na land publiceert nu een ‘China-strategie’: hoe om te gaan met rijzende wereldmacht China? René Cuperus leest en bespreekt het werk van vier Nederlandse China-deskundigen.
feminisme economie

‘For we are all your scholars’: leven en werk van Adam Smith (1723-1790)

door Niels Springveld

Ondanks zijn status als beschermheilige van het liberalisme en grondlegger van de economische wetenschap waren Adam Smiths hoofdwerken The Theory of Moral Sentiments (1759) en The Wealth of Nations (1776) tot voor kort niet in het Nederlands te lezen. Ruim twee eeuwen later is het eindelijk zover: in 2018 verscheen Theorie van de Morele Gevoelens bij A & W Uitgevers, in juni 2019 De welvaart van landen bij Boom. Niels Springveld beschrijft hoe de twee boeken zich tot elkaar verhouden en gaat na wat er klopt van Smiths reputatie als marktfundamentalist. 
publieke ruimte

Nieuwe rotzooi, maar wel duurder: een eeuw Amsterdams vastgoed

door Tim Verlaan

Ondanks hun enorme invloed op onze leefomgeving, zijn de activiteiten van projectontwikkelaars meestal in nevelen gehuld. Twee boeken over de Amsterdamse vastgoedbranche brengen daar verandering in. Stadshistoricus Tim Verlaan schetst hoe ontwikkelaars er de afgelopen eeuw te werk gingen, en hoe ze er in slaagden hun stempel op het straatbeeld te drukken.

Wetenschap & Wij

sociologie ecologie biologie

De verlokking van het mollenbestaan

door Guido van Hengel

Waartoe graven wij? Guido van Hengel reist drie auteurs achterna, de diepte in. Hij komt terecht in een wereld die wordt bevolkt door mijnwerkers, mollenjagers en graffitikunstenaars. Een wereld waar we nog maar weinig van weten, maar die we toch binnendringen, om ons kernafval op te slaan of naar olie te boren. Wat komt er daardoor uit de diepte naar boven?
wetenschapsbedrijf

Ideale universiteit? Een betere wellicht

door Alexander Rinnooy Kan

Met De ideale universiteit levert emeritus hoogleraar wetenschapsgeschiedenis Floris Cohen zowel een korte, bondige en oplossingsgerichte kritiek op de moderne universiteit, als een ambitieuze, renaissancistische bouwschets voor een kleinschaliger universitair bedrijf. Op Cohens universiteit draait het om vertrouwen, samenwerking, nieuwsgierigheid en verdieping en verbreding. Dat klinkt fantastisch. Maar lijkt het dat de mensen die er werken ook? Universiteitshoogleraar en bestuurder Alexander Rinnooy Kan en promovendus en promovendivertegenwoordiger Lucille Mattijssen reageren.
wetenschapsbedrijf

Ideale universiteit? Niet voor promovendi

door Lucille Mattijssen

Met De ideale universiteit levert emeritus hoogleraar wetenschapsgeschiedenis Floris Cohen zowel een korte, bondige en oplossingsgerichte kritiek op de moderne universiteit, als een ambitieuze, renaissancistische bouwschets voor een kleinschaliger universitair bedrijf. Op Cohens universiteit draait het om vertrouwen, samenwerking, nieuwsgierigheid en verdieping en verbreding. Dat klinkt fantastisch. Maar lijkt het dat de mensen die er werken ook? Universiteitshoogleraar en bestuurder Alexander Rinnooy Kan en promovendus en promovendivertegenwoordiger Lucille Mattijssen reageren.

Kunst & Literatuur

roman

‘Stormchasing’ met Johan Herrenberg

door Lucas A. Hoogendoorn

Soms verschijnt een roman die zo experimenteel is dat critici zich er geen raad mee weten. Een goed voorbeeld van zo’n boek is Nederhalfrond van Johan Herrenberg, het eerste deel van het tweeluik Door het oog van de cycloon. Zelfverklaard weerman Arnout Hoogendoorn probeert Herrenbergs woordenwervelwind te duiden – zonder zelf omvergeblazen te worden.
schrijvers over schrijvers

Een onrust te temperen: over «Weekendpelgrimage»

door Maartje Wortel

‘Schrijvers over schrijvers’, de titel van een reeks waarin Nederlandse literair auteurs schrijven over een volgens hen Heel Goed Nederlands Boek. Maartje Wortel vindt Weekendpelgrimage van Tip Marugg nog altijd prachtig. Maar bij herlezing van de roman over het leven en de verhoudingen op Curaçao is ze in verwarring. Trapt ze niet in haar eigen blinde vlekken?
poëzie

Het scheppen van een dichter: op zoek naar de ware ‘Fernando Pessoa’

door Maarten Asscher

Al decennialang is Nederland bezig om zicht te krijgen op het dichterschap van de avant-gardist Fernando Pessoa (1888-1935), misschien wel de grootste dichter van de Europese moderniteit, in elk geval die van Portugal. Het werk van de Portugees, die 136 heteroniemen had, is een doolhof waar maar moeilijk uit te geraken valt. Maarten Asscher reconstrueert de Nederlandse ontdekking van Pessoa en bespreekt het voorlopige sluitstuk van de Pessoa-receptie in Nederland, de vertaling van een selectie van zijn orthonieme gedichten door Harrie Lemmens. Waar in dit web van heteroniemen en vertalingen bevindt zich de ware Pessoa? 
biografie

Julian Barnes, extra loopings in een belle époque-achtbaan

door Maite Karssenberg

Hoe elastisch zijn genres? Schrijver Julian Barnes (1946), die in 2011 de Man Booker Prize won, breekt met zijn nieuwste boek De man in de rode mantel met de regels van de non-fictie. In een relaas vol zijpaden en sappige anekdotes schrijft hij over het leven van de negentiende-eeuwse dokter Samuel Pozzi. Maite Karssenberg bespreekt de levendige biografie.
roman beeldende kunst

Als kleur ontbreekt: over kijken en kleurverlangen

door Barbara Collé

Wat is de kleur van de ogen van degene op wie je verliefd bent? In het Nederlands duiden we kleur eigenlijk alleen aan met woorden voor tint: grijs, bruin, groen. Maar om kleur met iets als verlangen, gemis, beweging in verband te brengen is meer nodig. Filosoof en beeldend kunstenaar Barbara Collé laat ons kijken, in drie boeken opnieuw.
Joost Zwagerman Essayprijs

Luchtspiegeling: utopie en de menselijke maat

door Hester van Gent

Waar ontbreekt het toch aan in visionaire plannen die idealistische architecten en ontwerpers voor toekomstige steden schetsen? In haar eerder voor de longlist van de Joost Zwagerman Essayprijs geselecteerde essay vraagt Hester van Gent zich af waarom zich ze zich niet thuisvoelt in zulke utopische blauwdrukken. Ze speurt de horizon af, op zoek naar een antwoord, maar vindt dat uiteindelijk recht onder haar voeten.

Toen & Nu

politiek oorlog geschiedenis

‘Mensenrechten zijn even geen prioriteit’: de politiek van mensenrechten in historisch perspectief

door René Koekkoek

Het jubelmoment van de internationale mensenrechtenbeweging met superstar-secretaris-generaal Kofi Annan is definitief voorbij. De beloften van rechtvaardigheid ten spijt, wordt het huidige tijdperk gekenmerkt door groeiende sociaaleconomische ongelijkheid. Deze ontwikkeling vindt weerklank in de historische wetenschap, toont René Koekkoek: ook daar is ten aanzien van mensenrechten niet langer sprake van een triomfantelijk discours.
Advertentie
DNBG_Lefort