Politiek & Maatschappij

Virginie Platteau

Voor wie er oren naar heeft:…

Joost Smiers onderzoekt in zijn boek Zwerflawaai hoe storend geluid dat zich verplaatst in de publieke ruimte eerlijk… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Anja Sicking

Duizend onontdekte Einsteins

‘We hebben een brede discussie nodig over de toekomst van de mensheid op lange termijn.’ Anja Sicking benadrukt… Lees verder

Wetenschap & Wij

Ruud Abma

De zuigkracht van burn-out

Psychiater en stressonderzoeker Christiaan Vinkers veegt in zijn boek In de ban van burn-out de vloer aan met… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Annemarije Hagen

Emancipatoire politiek voorbij het heden

Ondanks de opeenstapeling van economische, ecologische en sociale crises kunnen we ons een radicale systeemverandering moeilijk voorstellen. Zijn… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

Geschiedenis als luisteren

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Toen & Nu

Lieke Wijnia

Hoe God zijn lichaam verloor

Hoe ziet God eruit? Velen zouden denken aan een welwillende man met een baard omringd door licht en… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Robert Menasse

De prijs van waarden

‘En wat zou u nu zeggen als u in mijn plaats stond en een laatste rede zou kunnen… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Marijn Sax

Utilisme ‘on steroids’: effectief altruïsme, longtermism…

Filosoof Marijn Sax legt haarfijn uit wat er mis is met William MacAskills ‘What We Owe the Future’,… Lees verder

Wetenschap & Wij

Samuel Vriezen

Een tekort aan problemen

In 'Revolutionary Mathematics' bepleit Justin Jocque een nieuwe wereld. Een wereld waarin we oog hebben voor het valse… Lees verder

Kunst & Literatuur

Jannah Loontjens

Troost tegen de klippen op

Schrijverscollectief Fixdit streeft naar meer diversiteit in de canon en het literaire veld. Op deze plek delen… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Krijn Soeteman

Wat wil crypto?

De stem van David Graeber klinkt na zijn overlijden in 2020 nog altijd door in vragen waar sindsdien… Lees verder

Kunst & Literatuur

De redactie

De favoriete boeken van 2022 volgens…

Welke boeken bleven de redacteuren van de Nederlandse Boekengids in 2022 het meest bij? In ons eindejaarslijstje om te beginnen… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

‘Disappearing (l)ink’: vergeten vrouwen binnen de…

'Grace Chisholm Young, Susan Stebbing, Ruth Barcan Marcus. Nog nooit van gehoord? En wel van Russell, Quine en… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Sayonara Stutgard & Yael van der Wouden

Gezien en niet gezien worden: een…

In 2021 nodigde de Nederlandse Boekengids Sayonara Stutgard en Yael van der Wouden uit om reflecties uit te wisselen over Layla… Lees verder

Kunst & Literatuur

Max Urai

‘Moi, Imagineer’: twee jonge debutanten en…

Twee jonge schrijvers trekken naar Disneyland, ieder op diens manier. ‘Een kutbedrijf’, gemaakt voor oppervlakkigheid, vatte Joost Oomen… Lees verder

Kunst & Literatuur

Auke Hulst

Schrijven over het onvergetelijke voorval

'Het feit dat je iets hebt meegemaakt, wat het ook is, geeft je blijvend het recht om het… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

De opkomst van kritische digitale geschiedschrijving

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Kunst & Literatuur

Lamia Makaddam

Vijf gedichten (voorpublicatie), vertaald door Djûke…

Lamia Makaddam | Voorpublicatie (vertaald door Djûke Poppinga)… Lees verder

Kunst & Literatuur

Djûke Poppinga

Een geluk bij een ongeluk. Gesprek…

Djûke Poppinga en Amina Abed… Lees verder

Wetenschap & Wij

Renée van Amerongen

De toekomst is maakbaar (en alles…

De biologie als oplossing voor al onze problemen. De auteurs van The Genesis Machine plaatsen meteen een kanttekening… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Kristof Smeyers

Onze gedeelde grenzen

‘Sociologisch, maar democratisch gevaarlijk.’ Reset, het vuistdikke manifest van cultuursocioloog Mark Elchardus, heeft in Vlaanderen veel stof doen… Lees verder

Wetenschap & Wij

Miriam Rasch

De queeste van Questa

'Je kunt het een vorm van resonantie noemen, een soort gefluister van de wereld.' In plaats van een… Lees verder

Wetenschap & Wij

Eva van der Graaf

Dansen met technologie

Veel beschouwingen op technologie en kunstmatige intelligentie zijn gegoten in doemscenario’s of lofzangen. Eva van der Graaf leest… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

Waarachtige wereldgeschiedenis: in gesprek met James…

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Laura Weeda

‘We zijn nog nooit vrij geweest’:…

Het persoonlijke ís politiek. Maar in hoeverre dragen we zelf de verantwoordelijkheid voor de bestaande ongelijkheden op het… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Ellie Smolenaars

Reflexiviteit: het vechtpatroon van de wereldarbeidsgeschiedenis

Druk, druk, druk. Sociologisch onderzoeker Ellie Smolenaars schreef middels vier non-fictie boeken over de geschiedenis van arbeid en… Lees verder

Kunst & Literatuur

Ilse Josepha Lazaroms

De zwangerschapslijn en andere breuklijnen

Waar vind je houvast als alles wat je kent ineens een andere vorm aanneemt? Jazmina Barrera ziet haar… Lees verder

Wetenschap & Wij

Lukas M. Verburgt

‘Something is rotten, in big history’

Nu de eerder doodverklaarde geschiedenis haar wederopstanding beleeft op het wereldtoneel, is het voorstelbaar maken van een toekomst… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Annelot Prins

Een legioen eenzame mensen: de politiek…

In een cultuurhistorisch overzicht buigt Annelot Prins zich over de politieke implicaties van eenzaamheid, die door de pandemie… Lees verder

Toen & Nu

Piet Gerbrandy

Het vrije woord: Cicero en Quintilianus,…

Cicero en Quintilianus gelden als de grootste redenaars van de oudheid, maar over hn eun politieke en morele… Lees verder

Kunst & Literatuur

Maaike Hommes

Over wie ziek (mag) zijn

Lichamelijke pijn en ziekte maken onmiskenbaar deel uit van het leven. Toch vinden we ze nauwelijks terug in… Lees verder

Wetenschap & Wij

Harald Viersen

De dingen die ons ontgaan: ambiguïteit…

Het moderne Salafisme is een reactie op de eerdere westerse filologische obsessie met oerteksten. Helaas onttrekt die filologisch-fundamentalistische… Lees verder

Kunst & Literatuur

Esther Peeren

Inleiding: het platteland – de idylle…

Waar de aandacht in de politiek, in maatschappelijke debatten en in de literatuur de laatste decennia vooral uit… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Paul Teule

Staalkaart van het progressieve economengilde

Het uitgangspunt dat Paul Teule ontwaart in Economics and the Left is dat economische processen alleen te begrijpen zijn als… Lees verder

Wetenschap & Wij

Melle Maré

Wat is de mens zonder zijn…

Wat is de mens zonder zijn neus, en wat is nu eigenlijk een geur? Aan de hand van… Lees verder

Wetenschap & Wij

Dalena van Heugten

Het mysterie van de slaap

We zouden best eens wat meer van onze aandacht kunnen besteden aan slapen. Psycholoog en onderzoeker Dalena van… Lees verder

Wetenschap & Wij

Hannelore Prinsen

De moeder der wetenschappen, een hervonden…

Wiskundestudent Hannelore Prinsen was haar liefde voor haar vak een beetje verloren. Ze stortte zich voor de… Lees verder

Wetenschap & Wij

Moed de Vries

Twee soorten en een satelliet

De wetenschappelijke monografie is een oud en eerbiedwaardig genre, dat in populairwetenschappelijke context nog springlevend is. Conservator Moed… Lees verder

Wetenschap & Wij

Robert van Leeuwen

Zijn we er klaar voor? Astronomie…

Harvard-sterrenkundige Avi Loeb is ervan overtuigd dat buitenaardse wezens ons heelal hebben onderzocht en dat de sporen daarvan… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Yolande Jansen

Het begrip antisemitisme: definities en politisering

Bij het verschijnen van de eerste Nederlandse vertaling van Hannah Arendts Antisemitisme (1951) concludeert Yolande Jansen dat Arendts… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Hans Ulrich Jessurun d’Oliveira

De aard van het beestje

Bij het verschijnen van de eerste Nederlandse vertaling van Hannah Arendts Antisemitisme (1951) vraagt Hans Ulrich Jessurun d'Oliveira… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Marieke Borren

Joodse emancipatie à la Arendt

Bij het verschijnen van de eerste Nederlandse vertaling van Hannah Arendts Antisemitisme (1951) ziet Marieke Borren de denker… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Arnon Grunberg

Overal en nergens

Bij het verschijnen van de eerste Nederlandse vertaling leest Arnon Grunberg Hannah Arendts Antisemitisme (1951). In plaats van… Lees verder

Kunst & Literatuur

Piet Gerbrandy

Licht, zicht en liefde: enkele kanttekeningen…

Is het mogelijk een sublieme ervaring na te vertellen? Dat lijkt problematisch, want kenmerkend voor het sublieme is… Lees verder

Kunst & Literatuur

Stephen van Beek

Ter inleiding: Dante en de wereld…

Ze hadden zich er op verheugd, de Italianen. Al jaren geleden kon iedereen die in staat was een… Lees verder

Wetenschap & Wij

Joris van Casteren

De marsmannetjes, die zijn we zelf

Mars is weer eens hot. Terwijl space cowboys als Musk, Bezos en Branson commercieel ruimtereizen presenteren als eerste… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Thijs Lijster

Commons tegen kapitalisme

Oorspronkelijk waren de ‘commons’ (‘meenten’) gemeenschappelijk beheerde graaslanden, bossen, watervoorzieningen en visgronden. Tegenwoordig omvat het begrip ook de… Lees verder

Kunst & Literatuur

Geerdt Magiels

Van luchttrilling tot koude rilling

Voor wie het wil horen, zit er in alle geluiden muziek. De emoties die daarmee gepaard gaan worden… Lees verder

Wetenschap & Wij

Renée van Amerongen

Aandacht voor de afweer

Betere reclame dan een pandemie kan de immunologie zich wellicht niet wensen: het legt bloot aan welke cruciale… Lees verder

Wetenschap & Wij

Pouwel Slurink

Een eigenaardige mix van onkunde en…

Leven wordt gekenmerkt door membranen, je eigenheid wordt bepaald door al het andere buiten de deur te houden. Lees verder

Wetenschap & Wij

Daan Mulder

Quantummechanica met open vizier

De quantummechanica is mettertijd synoniem komen te staan voor onbegrijpelijkheid. De populairwetenschappelijke literatuur heeft dat er niet beter… Lees verder

Wetenschap & Wij

Annemieke van Drenth

Hans Asperger en de autismedynamiek

Dat autisme nu meer bekendheid geniet zorgt niet voor meer duidelijkheid over wat de stoornis nu precies is. Lees verder

Politiek & Maatschappij

Thijs Kleinpaste

Reflecties op cancel culture: democratie, maar…

Thijs Kleinpaste ziet achter het geweeklaag over cancel culture vooral elitisme, onbegrip over de veranderende publieke sfeer en… Lees verder

Kunst & Literatuur

Loren Snel

De dikke roman als stormram: over…

Terwijl onze aandachtsspanne steeds korter wordt, lijken bestsellers steeds dikker te worden. Wat heeft dat te betekenen? Loren… Lees verder

Toen & Nu

Mieke de Vos

Het onbehagen van antieke heldinnen

Wanneer kun je iemand een held noemen? Als hij monsters verslaat en het onmogelijke presteert. Mieke de Vos… Lees verder

Wetenschap & Wij

Jeanine Daems

Constructies, patronen en priemwoestijnen

Hoe ziet de wiskunde van nu er uit, en hoe is de wiskunde zo gegroeid? Of het nu… Lees verder

Wetenschap & Wij

Jesse Geerts

Bewustzijn en het brein

Wie dit leest, is bewust, zoveel is zeker. Maar wat is dat ongrijpbare ‘bewustzijn’ toch, en hoe ontstaat… Lees verder

Kunst & Literatuur

Tessel Veneboer

«Reverse Cowgirl»: een leven herschreven

Gender wordt nog vaak begrepen als binair concept: iemand is een vrouw of een man. Wat als geen… Lees verder

Kunst & Literatuur

Barbara Collé

Als kleur ontbreekt: over kijken en…

Wat is de kleur van de ogen van degene op wie je verliefd bent? In het Nederlands duiden… Lees verder

Kunst & Literatuur

Aleid Truijens

Hoe van kinderen lezers te maken?

Lezen is een belangrijke vaardigheid voor het leven, waaruit volgt dat we het moeten bevorderen. Maar, vraagt Aleid… Lees verder

Wetenschap & Wij

Michiel Leezenberg

Totalitaire walm of liberale geest? De…

Hoewel Hegels Phänomenologie des Geistes al ruim twee eeuwen geleden verscheen, en de westerse filosofie sindsdien nooit meer… Lees verder

Toen & Nu

Jacqueline Klooster

Het sprekende zwijgen van de meisjes:…

De klassieke oudheid voor zover die aan ons is overgeleverd wordt gedomineerd door mannen. De vrouwen in de… Lees verder

Kunst & Literatuur

Maaike Hommes

Schrijven aan de afgrond: over ziekte,…

Hoe kun je het verhaal van een ziekte vertellen? En wat vertelt een ziekte over de persoon die… Lees verder

Wetenschap & Wij

Noortje Jacobs

Het tijdperk van het wetenschappelijk tijdschrift

Onderzoekers en academici voelen een enorme druk om zo vaak mogelijk te publiceren, het liefst in high impact… Lees verder

Kunst & Literatuur

David Beer

Ter verdediging van de boekbespreking

David Beer houdt een vurig pleidooi voor de boekbespreking. Lezen is denken in gemeenschap, en de boekbespreking is… Lees verder

Wetenschap & Wij

Jan Willem Duyvendak

Een filosoof aan de wandel: onderzoek…

Zijn de dingen die we ‘gewoon’ vinden wel zo gewoon, hoe kunnen we het alledaagse filosofisch bevragen, en… Lees verder

Wetenschap & Wij

Marcel Vonk

Is wiskunde het kompas van de…

De relatie tussen wiskunde en natuurkunde kent, zoals elk huwelijk, momenten van voor- en tegenspoed. Robbert Dijkgraaf legt… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Jaap Goudsmit

Voorbij ongelijkheid? Over geluk, geld en…

Jaap Goudsmit bespreekt verschillende boeken die de gevolgen van ongelijkheid voor sociaal welzijn onderzoeken. Kunnen armoedebestrijding en het… Lees verder

Kunst & Literatuur

Daniël Rovers

‘Ik heb het altijd gehaat als…

Kunstkritiek wordt vandaag de dag op vele manieren bedreven. Toch ontwaart Daniël Rovers een overeenkomst in ieders aanpak:… Lees verder

Toen & Nu

Miriam Rasch

Op het tweede gezicht: Proust en…

Marcel Proust leert ons dat we ons ‘innerlijk boek’ moeten lezen. Nu we steeds meer (verloren) tijd online… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Nico Wilterdink

De fatale groei van ongelijkheid: conjunctuur…

‘De sterkste schouders betalen relatief minder belasting dan mensen met lage inkomens,’ meldt het… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Paul Teule

Het onbewogen bbp: bij een hardnekkig…

De afgelopen jaren verschijnt het ene na het andere boek dat de beperkingen van het bruto nationaal product… Lees verder

Wetenschap & Wij

Christien Franken

Over academisch Engels: schetsen van de…

Verloedering alom: volgens tegenstanders zorgt verengelsing van het hoger onderwijs er niet alleen voor dat men massaal publiceert… Lees verder

Wetenschap & Wij

Sam Rijken

Gedachten over tijd

Sinds Aristoteles heeft het begrip ‘tijd’ meerdere transformaties doorgemaakt, en zelfs nu nog puzzelen natuurkundigen op wat zowel… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Harriet Bergman

Jezelf blootgeven: vier publicaties over seksualiteit

Het is moeilijk om open te vertellen over seks. Praten over de geluiden die je buren maken of… Lees verder

Wetenschap & Wij

Jaap Goudsmit

De mens kreeg op een dag…

Professor natuurlijk beloop en pathogenese van neurodegeneratieve ziekten Jaap Goudsmit bespreekt in zijn essay vijf recente boeken over… Lees verder

Kunst & Literatuur

Luc Herman

Ieder zijn verhaal. Ontwikkelingen in de…

Reclamebureaus, politieke partijen en zelfs ziekenhuizen: allemaal onderkennen ze tegenwoordig het belang van 'een goed verhaal', waarmee ze… Lees verder

Wetenschap & Wij

Emiel Woutersen

Niet één vergelijking te veel: schrijven…

In drie recente boeken van Nederlandse bodem worden de meest interessante ontwikkelingen binnen de natuurkunde gepassioneerd… Lees verder

Wetenschap & Wij

Sjoerd van Hoorn

Presocraten

Wat onderscheidt de filosofie precies van de andere velden van het menselijk kennen? De antwoorden daarop zijn zo… Lees verder

Kunst & Literatuur

Piet Gerbrandy

Harde poëzie

Geen dichter, criticus of schoolmeester die nooit geprobeerd heeft het verschijnsel poëzie te definiëren. Intuïtief denkt iedereen wel… Lees verder

Politiek & Maatschappij

Paul Teule

Literatuur voor economen (en vice versa?)

De gedragseconoom Richard Thaler kreeg onlangs nog de Nobelprijs voor de economie omdat hij ‘menselijke’, oftewel irrationele elementen… Lees verder

Wetenschap & Wij

Frans W. Saris

Consilience. Een eerbetoon aan John Neubauer

‘The meaning of humanity is too important a subject to leave to the humanities.’ De openingszin van Edward… Lees verder

Wetenschap & Wij

Rien Vermeulen

Neurologie & psychiatrie, een broedertwist

In de twintigste eeuw raakten de neurologie en de psychiatrie van elkaar gescheiden en vervreemd. Met name in… Lees verder

Toen & Nu

Kristof Smeyers

Kinderen van hun tijd. Over historici,…

In A History of the World in 101⁄2 Chapters beschrijft Julian Barnes de modus operandi van romantisch kunstschilder… Lees verder

Wetenschap & Wij

Stephan Besser

Betoverende gelijkenissen: over de fascinatie met…

Het hoofdpersonage van Yves Petry’s roman Liefde bij wijze van spreken (2015) kijkt in een gracht en ziet… Lees verder

Wetenschap & Wij

Jaap Goudsmit

Homo homini deus est: de jacht…

Wij leven in een tijd waarin het lijkt alsof de mens almachtig is en over de natuur heeft… Lees verder

Wetenschap & Wij

Geerdt Magiels

Mens tussen micro en macro

In de Nederlandse Boekengids 2017#1 besprak Lennaert Huiszoon in zijn bijdrage… Lees verder

Toen & Nu

Geerten Waling

Baudet en Wesseling: een oude vriendschap…

Dit jaar zag een groot nieuw werk van H.L. Wesseling en een heruitgave van een sleutelwerk van Henry… Lees verder

Wetenschap & Wij

Arnoud Stavenuiter

Over zelfdoding, met Elena Lindemans

Morgen plegen er in Nederland waarschijnlijk iets meer dan vijf mensen zelfmoord. Meestal zijn die mensen tussen de… Lees verder

Toen & Nu

A reply to Rob Hartmans

In de Nederlandse Boekengids 2016#4 (augustus) schreef Rob Hartmans in zijn terugkerenderubriek over belangrijke historici… Lees verder

Toen & Nu

Niklas Anderberg

‘It’s Islam, stupid’

Niklas Anderberg las Michiel Leezenbergs bijdrage aan… Lees verder

Kunst & Literatuur

Jaap Goudsmit

Waarom de een zweert bij figuratieve…

Anders dan wij vaak denken is onze persoonlijke voorkeur voor figuratieve dan wel abstracte kunst niet alleen een… Lees verder

Wetenschap & Wij

Geerdt Magiels

De bewustzijnsclub: verkenningen aan de grenzen…

Met geest heb je verantwoordelijkheid en morele status, zonder geest ben je verwaarloosbaar en verhandelbaar: jij wordt uitgenodigd… Lees verder

Wetenschap & Wij

Geerdt Magiels

De zeven plagen van de geneeskunde

Onze gezondheid is ons hoogste goed. Maar vroeg of laat worden we allemaal ziek en dan hopen we… Lees verder

Wetenschap & Wij

Emiel Woutersen

Traumaverwerking voor wiskundeslachtoffers

Galileo Galilei stelde ooit dat het boek der natuur geschreven is in de taal van de wiskunde. Het… Lees verder